İngiltere'nin önde gelen uluslararası hukukçuları, 44 günlük İkinci Karabağ Savaşı sırasında Ermeni Silahlı Birliklerinin Azerbaycan'ın şehirlerinde ve farklı yerleşim yerlerinde sivillere karşı işlediği savaş suçları hakkında bağımsız bir rapor sundular.

Londra'da yaşayan ve uluslararası hukuk bürosu BM Morrison Partners'ın başında bulunan tanınmış uluslararası avukat olan Azerbaycanlı hukukçu Ferhat Mirzayev'in girişimi ve katılımıyla ve ayrıca Azerbaycan Hukukçular Barosu'nun desteğiyle, QC (Queen’s Counsel yani Kraliçe'nin Danışmanı) statüsüne sahip, uluslararası ceza hukuku alanında tanınmış bir uzman olan Stephen Kay önderliğinde bir grup İngiliz uluslararası avukatla beraber Ermeni tarafının Azerbaycan halkına karşı geçtiğimiz yılın Ekim Kasım aylarında işlediği savaş suçları hakkında bir rapor sundu.

Stephen Kay, İngiltere'de tanınmış bir hukukçu, eski Yugoslavya'daki savaş suçları da dahil olmak üzere birçok uluslararası davada yer aldı.

Ferhat Mirzayev bu raporun hazırlama girişiminin kendisine ait olduğunu, materyallerin aranması ve sistemleştirilmesine ilişkin tüm masrafların, temsilcisi olduğu ve yerel hukuk hizmetleri piyasasında lider olan BM Morrison Partners firması tarafından karşılandığını belirtti.

Rapor, cephe hattından uzakta bulunan Azerbaycan yerleşim yerlerinin bombalanmasının ve ateş altında tutulmasının yasal bir değerlendirmesini sunuyor. Raporda aynı zamanda Azerbaycan'ın ikinci büyük şehri olan Gence'nin yerleşim bölgelerine de balistik füzeler ve roket topçu ateşlerinin açıldığı belirtildi. Bu dönemdeki tüm bombardımanlar sonucunda 100'e yakın sivil Azerbaycanlı hayatını kaybetti. İngiliz hukukçulara göre Ermeni ordusunun bu eylemleri, savaş suçudur ve insanlığa karşı işlenmiş suçlardan başka bir şey olarak görülemez.

100 sayfalık ayrıntılı raporun tamamı gerçeklere, mağdurların ve görgü tanıklarının ifadelerine, araştırılan materyallere ve uluslararası uzmanların Ermeni silahlı kuvvetleri tarafından saldırıya uğrayan yerlere yaptığı bir gezi sırasında toplanan kanıtlara dayanmaktadır. 

Hukukçuların görüşleriyse uluslararası ceza hukuku ve uluslararası insancıl hukuk normlarına dayanmaktadır. Raporda ayrıca, Ermeni tarafının işgal altındaki Fuzuli bölgesinde, kentin tamamen yok edilmesinin İngiliz hukukçularınca kasten işlenmiş savaş suçları olarak nitelendirildiği, şehrin eski Azerbaycan kültürünü ve tarihini yok etmeyi amaçlayan eylemlerinin hukuki bir değerlendirilmesi de sunuluyor.

Bundan öte, raporun resmi web sitesi olan www.armenia-azerbaijan-conflict.com isimli web sitesinde hazırlanmış kısa videolarda bu raporun amacı ayrıntılı olarak açıklandı ve belki de yakın tarihimizde ilk kez yabancı uzmanların Ermeni işgalcilerin barbarlığı ve vandalizmi kendi gözleriyle gördükten sonra dünya kamuoyuna takdim etikleri rapora geniş yer verildi.

Dünya kamuoyuna ilk kez, uluslararası hukuk maddeleriyle doğrulanmış, bu kadar yüksek profesyonel düzeyde bir yasal raporun sunulduğu da bir gerçektir.

1. Mirzayev'in belirttiği gibi, ciddi emeklerin verildiği bu raporun hazırlanması 8 aydan fazla sürdü. Belge, oldukça önemli kanıtlara ve belgesel temellere dayanmakta, araştırma derinliğiyse İnternet'teki kamuya açık materyallerden değil, doğrudan kaynaklara ve diğer benzer materyallerden kaynaklanmaktadır. Mirzayev’e göre, bu tür raporlar Azerbaycan'ın adil konumuna tanıklık ediyor ve aynı zamanda sivillerin ölümünden sorumlu olanların cezai sorumluluk taşıması adına yasal bir zemin hazırlamaya hizmet ediyor.

Önde gelen Azerbaycanlı uluslararası hukukçu, belgenin hazırlanmasına bu kadar büyük çapta yabancı uzmanların katılımının, yıllarca işgal altında bulunan kendi topraklarını işgalden askeri yollarla kurtarmış olan ülkemizin adil durumunu tüm dünyaya gösterdiğini de vurguladı.