Rusya'ya bağlı özerk Çeçenistan'ın Başkanı Ramazan Kadirov, Kocaeli'de açılan Cevher Dudayev Parkı'na misilleme yapacağını söyleyerek Türkiye'yi tehdit etti. Kocaeli'nin Körfez Belediyesi tarafından 9 ay önce yapımına başlanan Cevher Dudayev Parkı, geçtiğimiz günlerde tamamlanarak hizmete açıldı. Rusların Çeçenistan'ı işgal girişiminde cephede şehit olan Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Dudayev'i 'terörist' olarak gören Rus yanlısı Kadirov, haddini aşarak Türkiye'ye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'a karşı skandal bir mesaj yayınladı.

Sosyal medya hesabından açıklama yapan Kadirov, park açılışı sonrası Türkiye'yi 'teröristlere arka çıkmakla' suçladı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı da isim vererek hedef alan Kadirov, açılan parka misilleme olarak 'PKK elebaşı Abdullah Öcalan'ın heykelini dikme' tehdidinde bulundu.

Kadirov, "Bizim açımızdan Türk hapishanelerinden birinde müebbet hapis cezasını çeken Kürdistan İşçi Partisi'nin kurucusu Abdullah Öcalan'ın adını Grozni'de ölümsüzleştirmek oldukça mantıklı ve siyasi olarak tam karşılık olur" diye konuştu.( Kaynak)

Daha sonra Türkiye’yi Rusya’ya şikayet eden Kadirov, istediğini de elde etmişti. Hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in sözcüsü Peskov, hem de Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, Kadirov’a destek çıkarak Ankara’nın bu konuda harekete geçmesini istemişti.

Rus haber ajanslarından RIA Novosti’de yer alan haberde Kadirov’un “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın doğru karar vereceğini umut ediyorum. Türkiye’yi çok seviyoruz, zengin bir tarihi var, Müslüman mirası var. Dolayısıyla biz bu akıl almaz olay yüzünden ilişkilerimizin bozulmasını istemeyiz” dediği kaydedildi.( Kaynak)

Faktyoxla Lab. olarak Çeçen Özerk Cumhuriyeti başkanı Ramazan Kadırov’un Cevher Dudayev’in anıtının Türkiye’de dikilmesine neden bu denli karşı olduğunu araştırdık.

Rusya'nın 11 Aralık 1994 tarihinde Çeçenistan'a karşı başlattığı askeri harekata karşı cihat ilan eden ve cephede 21 Nisan 1996'da yapılan saldırıyla şehit olan Dudayev; Türkiye'yi, Türk dünyasının ve İslam aleminin ümit ışığı olarak nitelendirmişti. Dudayev açıklamasında, "Unutulmasın ki, Türkiye hem Türk dünyasının, hem de İslâm aleminin ümit ışığıdır. Bu ışığın sönmesi hem İslâm aleminin, hem de Türk dünyasının karanlığa gömülmesi demektir" demişti.( Kaynak)

Ramazan Kadırov’un iddia ettiği gibi terör tarağında asla bezi olmayan Cevher Dudayev’in adına dünyanın çeşitli yerlerinde anıtlar dikildi, adı meydana verildi. Cevher Dudayev'in anısına ilk anıt plaket 20 Temmuz 1997'de Tartu (Estonya) şehrinde Barclay Hotel'in duvarında açıldı. Üzerindeki yazıda şunlar yazıyor: ‘‘Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı General Cevher Dudayev, 1987-1991 yıllarında bu evde çalıştı.’’

20 Eylül 2007'de Poltava'da Nikitchenko caddesindeki 6 numaralı evin önünde de  bir anıt plaket açıldı.

Bosna-Hersek’te Gorazde şehrinde Cevher Dudaev caddesi,

Letonya’nın Riga şehrinde Cevher Dudaev sokağı (1996'dan beri),

Litvanya’nın başkenti Vilnius şehrinde Cevher Dudaev meydanı,

Polonya’nın başkenti Varşova’da Cevher Dudayev meydanı (2005'ten beri)

Ukrayna’nın Ivano-Frankivsk ve Lviv şehirlerinde Cevher Dudaev caddeleri bulunmaktadır.

( Mənbə)

Konuyla alakalı Rus basınına konuşan diyor siyaset bilimci Kamran Hasanov Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Başkanının endişesinin anlaşılabilir olduğunu söylüyor. En hafif tabirle muhalefet kampından bir politikacının onuruna park açılmasının Çeçenistan'ın mevcut liderinin meşruiyetine dair bir şüphe olarak yorumlanabileceğine dikkat çeken uzman. genel olarak burda yeni bir şeyin olmadığını da belirtti: ‘‘İstanbul'da Dudayev Caddesi yeni bir olay değil,"

Uzman, duygusallığa rağmen, durumun devletlerarası ilişkileri ciddi şekilde etkilemesinin olası olmadığına inanıyor.

Hasanov, "İstanbul'un eteklerinde bir yerde bir meydan olduğu için onları reddetmek mantıksız ve kârsız olur," dedi.

Türkiye'de yaklaşık on nesne, Çeçen Cumhuriyeti İçkerya'nın ilk cumhurbaşkanının adını taşıyor. İstanbul'da Dudayev'in adını taşıyan parklar ve sokaklar, Ankara’nın Altındağ bölgesinde, Tokat, Kayseri, Sakarya, İzmit, Afyonkarahisar’da da bulunmaktadır. Türkiye'de en az iki camiye de onun adı verilmiştir - Konya'da (Cevher Dudayev Camii) ve Tekirdağ'da (Şehit Dudayev Camii). Bu nedenle, General Dudayev adında başka bir parkın ortaya çıkmasına böyle şiddetli bir tepki garip görünüyor.

İstanbul Üniversitesi'nden tanınmış Türk siyaset bilimci Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Başkanı Ramzan Kadırov'un açıklamalarını kınadığını söyledi. Ülger Kadırov ve öldürülen eski müftü olan babasının halkın seçimi sonucu iktidara gelmediklerine vurgu yaptı: ‘‘Hem babası, hem de kendisi Moskova'nın çıkarlarını Çeçenistan’ın çıkarlarından daha üstün tuttular. Çeçenistan'da bağımsız bir politikacı olarak değil, Majestelerinin valisi olarak hareket ediyorlar" - dedi.

Ramzan Kadırov'un Cevher Dudayev'in parkı hakkında yaptığı açıklama hakkında konuşan Prof.Dr. Ülger, bunu skandal olarak nitelendirdi.

"Türkiye'de yaşayan ve Dudayev'i liderleri olarak gören birçok Çeçen var. Bu nedenle, bir belediyenin bir parka veya sokağa, bazı sakinlerin ulusal kahraman dediği bir kişinin adını vermesi tamamen normaldir. 30 bin kişinin katilinin adı asla bir parka verilemez. Eğer onun görüşleri buysa, Kadırov gerçeklikten son derece kopuk. Bu açıklamanın arkasında Putin ve Kremlin varsa, bu doğrulanır. Kadırov bir kukla, "diye devam ediyor kaynak.

İrfan Kaya Ülger, Kadırov'un Kremlin'e bağımlılığının Türkiye'de çok iyi anlaşıldığını, dolayısıyla yaptığı açıklamanın Çeçenler ile olumsuz ilişkiler yaratmayacağını vurguluyor.

"Türk halkı ve Çeçen halkı kardeştir. Türkiye'nin Genelkurmay Başkanı Çeçen kökenli Doğan Güreş'in olduğunu hatırlatmama izin verin. Bu nedenle Kadırov'un açıklaması büyük infial yarattı. Kendisini şiddetle kınıyor ve hatırlatıyoruz. Moskova'nın bir arkadaşı olarak tarihe geçeceğini unutmamalı. ", - muhatap özetledi.( Kaynak)  

Kendisi de Çeçen olan, başta Çeçenya olmak üzere Kafkasya üzerine çalışmalarıyla bilinen Taylan Han İndependent Türk’e verdiği demeçte Kocaeli'nin Körfez Belediyesi tarafından Cevher Dudayev Parkı’nın açılmasını hemen ardından Rusya'ya bağlı özerk Çeçenistan Cumhuriyeti Başkanı Ramazan Kadirov'un açıklamasını değerlendirdi. Kadirov'un Rusya yanlısı Çeçen yönetimini kurmasının ardından Çeçenler arasında üç yapının oluştuğunu vurgulayan Han, şöyle devam etti:

‘‘Birincisi Kadirov yönetimiydi. İkincisi şu an Londra'da yaşayan Ahmet Zakayev'in başında olduğu Çeçen İçkerya Cumhuriyeti adlı yapı. Diğeri ise Kafkas İslam Emirliği'ydi. Ancak Kafkas İslam Emirliği, liderleri Doku Umarov'un 2013'te öldürülmesinin ardından büyük ölçüde sonlandı. Zakayev'in başında olduğu Çeçen İçkerya Cumhuriyeti, 1991 yılında kurulan Çeçenistan yönetiminin adıydı. Zakayev de Dudayev hükümetinde bakan olarak görev yaptı. Çeçen İçkerya Cumhuriyeti kendisini sürgündeki Çeçen hükümeti olarak tanıtıyor ve Avrupa'da farklı yerlerde fahri konsoloslukları var. Çeçenya'nın işgal altında olduğunu söyleyerek, cumhuriyete sahip çıkacaklarını söylüyorlar.

"Dudayev gibi Türkiye üzerinden Avrupa ile ilişkiler geliştirmek istedi ama diasporadaki Çeçenlerden kabul görmedi"

Dudayev'in sağlığında başta Necmeddin Erbakan, Alparslan Türkeş, Muhsin Yazıcıoğlu olmak üzere Türk siyasetçilerce genel kabul gördüğü ve Türkiye üzerinden Avrupa ile de ilişkiler geliştirdiğini hatırlatan Han, Kadirov'un da yine Türkiye üzerinden Avrupa ile ilişkiler geliştirmek istediğini bu amaçla Türkiye'ye ziyaret gerçekleştirdiğini, bu ziyareti sırasında İsmailağa cemaatini ziyaret ederek, popüler bir dizinin oyuncularını ülkesine davet ettiğini aktardı.

Han, Kadirov'un Rusya ve Çeçenistan dışında genel kabul görme çabalarına karşın başta Türkiye olmak üzere diasporada yaşayan Çeçenlerin buna mesafeli yaklaştığını hatırlattı.

Türkiye'de yaşayan Çeçenlerin hala Kadirov'un yönetiminin kabul ettiği bayrak yerine Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin bayrağını sahiplendiğini söyleyen Han, diasporadaki Çeçenler arasında istediği kabulü görmemiş olmanın da Kadirov da tepkiye neden olmuş olabileceğini kaydetti.

"Törende Çeçen İçkerya marşının söylenmesi ile bayrağının çekilmesine öfkelenmiş olabilir"

Han, son olarak Kocaeli'nin İlimtepe ilçesinde yaşayan Çeçen göçmenlerin konut sorununun çözüme kavuşturulması kapsamında Cevher Dudayev adına bir parkın da açıldığını hatırlatarak, sözlerini şöyle tamamladı

Törende Çeçen İçkerya Cumhuriyeti bayrağının da Türk bayrağı ile birlikte dalgalandı, yine Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'nin marşı okundu. Belediye başkanı da Dudayev'i hayırla yad eden bir konuşma yaptı. Resmi bir törende en büyük rakibi gördüğü Zakayev'in başında olduğu Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'ni meşrulaştırılması, Kadirov yönetiminin göz ardı edilmesi bir öfkeye neden olmuş olabilir.’’(Kaynak)

Kafkas Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi (2014-2021) ve Genel Müdürü (2017-2019) Yusuf Tunçbilek ajansklafkas sitesinde yazdığı ‘‘Dudayev’in mirası ve Kadirov sayıklamaları’’ başlıklı yazısında durumu şöyle değerlendirdi:  ‘’Rus yanlısı Çeçen lider Ramzan Kadirov son yaptığı açıklamayla tekrar gündeme gelmeyi başardı. Aslında ne söylediğinin pek bir önemi yok, amacı bir şekilde gündeme gelmek, bunu da iyi başarıyor. Kişisel reklamı için nice Hollywood yıldızı ve diğer popüler insanlarla medyada defalarca boy gösterdi. Sanatçılar daha sonra onun kim olduğunu bilmediklerini söyleyip günah çıkarsalar bile olanlar bir şekilde oluyordu.

Peki son olarak Kadirov neler söyledi? Olaylar aslında 11 Aralık tarihinde Kocaeli’nin Körfez ilçesinde açılan Cevher Dudayev Parkı ile başladı. Açılış töreninde Kafkas ve Çeçen kökenli isimler geleneksel kıyafetleriyle boy gösterdiler. Organizasyona birçok resmi isim ve vatandaşlar da yoğun ilgi gösterdi. Bu durum hiç şüphesiz Dudayev’e olan derin saygı ve muhabbetin Türk milleti nazarında devam ettiğinin kanıtıydı.

Cevher Dudayev’in ismi Türkiye’de ilk defa bir yere verilmiyor. Şehadetinin ardından Türk milleti onun aziz hatırasına sahip çıkmak adına birçok park, cadde, sokak, tesis gibi halka açık noktalara Cevher Dudayev ismini silinmeyecek bir biçimde kazımıştır. Hatta birçok aile doğan çocuklarına Müslümanların kahramanları olarak gördükleri Kafkas liderlerinin ismini vermiştir. Bunlardan en popülerleri İmam Şamil ve Cevher Dudayev’dir.

Türk ve dünya kamuoyunun iyi hatırladığı biçimde, Dudayev barış yanlısı bir liderdi. Dudayev’in itidalli bağımsızlık çizgisi, Çeçen İçkerya Cumhuriyeti’nin seçimle iş başına gelen ilk Cumhurbaşkanı olmasına yol açmıştı. İslam dünyası ve Türkiye ile kurduğu ilişkiler, Kafkasya’nın tamamını etkileyebilecek gerçek bir liderin doğuşunu gösteriyordu. Ancak ne yazık ki Rusya tarafından gerçekleştirilen suikast sonucu 21 Nisan 1996 tarihinde şehit edildi.

Dudayev her zaman Türkiye ve Türk milletiyle olan ilişkileri önemsemişti. Türkiye’yi ziyaret edip siyasilerle temaslar geliştirmişti. Hatta onun çocukları bir dönem Türkiye’de yaşamış, buradaki okullara gitmişlerdi. Eşi de Türk kamuoyu tarafından uzun yıllar ilgiyle takip edildi, Alla Dudayeva anılarını kitaplaştırdı ve bu eser Türkiye’de binlerce kişi tarafından okundu. Özetlemek gerekirse Dudayev ve ailesi Türkiye ile her zaman iyi ilişkiler geliştirdiler.

Ramzan Kadirov ise tam tersi bir politika izliyor. Bu gayet bilinçli bir tercih. En ufak bir parka dahi Dudayev isminin verilmesine şiddetle karşı çıkıp Telegram hesabından yaptığı paylaşımda, PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ın adını Grozni’deki sokaklara vermenin mantıklı bir karşılık olacağını ilan etti. Bununla hızını alamayan Kadirov, başka bir gün katıldığı toplantıda ise FETÖ elebaşı Fetullah Gülen isminin Çeçenya’daki parklara ve okullara verilmesi gerektiğini duyurdu.

Verdiği mesajlarda Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da hedef alan Kadirov’un buna benzer açıklamaları ilk defa yaşanmıyor. Kadirov, 2015 yılında Türkiye-Rusya arasında yaşanan uçak krizinde de gayriciddi bir biçimde, üzerinde Putin tişörtüyle spor yaparken, Erdoğan ve Türkiye’ye karşı tehditler savurmuştu. Kadirov açık bir biçimde Rusya içi siyasi dengelere oynuyor. Stratejisi ise oldukça basit, o da kraldan çok kralcı olmak.

Öte yandan ise Ramzan Kadirov’un Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a kendi kendine öfkelenmiş veya küsmüş olabileceği de ihtimaller arasında. Kadirov çok uzun bir süredir Erdoğan’dan randevu talep ediyor, fakat bunun şu an için gerçekleştiği söylenemez. Planladığı şey ise muhtemelen Erdoğan ile poz vermenin Müslümanlar nazarında popülaritesini güçlendireceğine dair duyduğu inanç. Bu hayali gerçekleşmediği için önüne çıkan fırsatlarda öfke patlaması yaşadığı açık.’’(Kaynak)

Görüldüğü üzere, Çeçenistan Özerk Cumhuriyeti Başkanı Ramazan Kadırov Cevher Dudayev’e olan halk ve ümmet sevgisinden bir hayli rahatsız ve bunun önüne geçmek için hatta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a kendi aklınca ültimatom gönderecek kadar da öfkeli. Ama onu siyasi çevrelerde kimse ciddiye alımıyor, bu da ayrı bir konu.